Protein, amino asitlerden oluşan azotlu bileşiklerdir. Bu bileşikler vücudumuzda birçok fonksiyona hizmet ederler. Proteinler vücudumuzun yapı taşlarıdır.
- Proteinler hayvan vücudunda organların ve yumuşak dokuların yapı unsurudur.
- Büyüme ve ergenlik dönemlerinde yeni dokuların oluşumunda görev alırlar.
- Yıpranan dokuların onarılmasını sağlarlar.
- Enzimlerin ve hormonların yapımında görev alarak yapılarında bulunurlar.
- Sinirsel uyarıların iletiminde rol oynarlar.
- Canlıya destek olma ve hareket olanağı sağlamada görev alırlar.
- Vücudun hastalıklara karşı dayanıklılığında ve hastalıklara karşı korunmada görev alırlar.
- Oksijen ve diğer maddelerin dolaşım yoluyla taşınmasında görev alırlar.
- Kanın pıhtılaşmasında rol oynarlar.
- Su ve elektrolit dengesinin korunmasında doğrudan ya da dolaylı olarak görevleri vardır.
Yukarıda da bahsettiğimiz gibi, proteinler bizler için yapısal ve yaşamsal önem taşımaktadır. Yeterli protein tüketilmediğinde vücudun birçok işlevinde aksaklıklar olma olasılığı vardır. Bu yüzden günlük protein ihtiyacımızı besinlerle karşılamamız oldukça önemlidir.
Protein İhtiyacım Ne Kadar?
Sağlıklı yetişkin bir birey, günlük enerji ihtiyacının %12-15 kadarını proteinlerden sağlaması gerekmektedir. Bir başka hesapla da kilogramı başına günlük 0,8 gr-1 gr arası protein (60 kg bir birey için 48-60 gr protein) tüketmelidir. Protein ihtiyacının, hastalık durumlarına, hamilelik-emzirme dönemlerine ve yapılan fiziksel aktivitelere göre farklılık gösterdiği unutulmamalıdır.
Protein Kaynakları Nelerdir?
Yüksek protein içeriğine sahip hayvansal kaynaklı besinler et, balık, yumurta, süt ve süt ürünleridir. Bitkisel kaynaklı protein kaynakları ise başlıca tahıl, baklagiller ve sert kabuklu yemişlerdir.
Günümüzdeki Büyük Yanılgı: “Veganlar Yeterli Protein Alamıyor Mu?”
Böyle bir durum söz konusu değil. Diyetle alınması gereken esansiyel aminoasitler açısından hayvansal kaynakların öne çıkmasının nedeni; içerdikleri amino asit bileşiminden kaynaklanmaktadır. Hayvansal ürünler insan beslenmesinde vazgeçilmez olan aminoasitlerin tamamını içermektedir. Bitkisel kaynaklarda ise bu aminoasitler farklı miktarlarda bulunmakla birlikte, tamamının tüketilebilmesi için diyetteki bitkisel ürün çeşitliliğinin arttırılması gereklidir. Beslenmesinde tofu, edamame, mercimek, nohut, yer fıstığı, badem, spriluna, kinoa, chia tohumu, bezelye, soya fasulyesi, kuru fasulye, bulgur, tam buğday ekmek gibi bitkisel besinleri çeşitli olarak bulunduran veganlar protein ihtiyacını karşılamakta sıkıntı yaşamayacaklardır.
